KPN en Delta Fiber vol in glasvezel, Ziggo op achterstand

Het kan vriezen, het kan dooien. Met dit gezegde kan het beleid van vooral KPN bij de uitrol van glasvezel in Nederland uitgedrukt worden. Waar het telecombedrijf vijf jaar geleden de handrem op meer glasvezelnetwerken zette, is dit nu heel anders. Even terug in de tijd. Om het kopernetwerk naar een hogere technische standaard te brengen, investeerde KPN in technieken als VDSL. Hierdoor werd alleen in gebieden met bijvoorbeeld nieuwbouw glasvezel door het telecombedrijf aangelegd. Het aantal nieuwe glasvezelaansluitingen zakte door dit beleid tot onder de 100.000 per jaar. Later kwam KPN er hard achter dat het opgewaardeerde koperdraad op snelheid en kwaliteit de strijd met het kabelnetwerk van VodafoneZiggo (Ziggo) en andere kabelbedrijven niet aan kon.

Geschiedenis herhaalt zich

Een soortgelijke situatie zien we overigens op dit moment weer. Dit keer waardeert VodafoneZiggo het kabelnetwerk van Ziggo naar een nieuw niveau op door de introductie van DOCSIS 3.1. Hierdoor kan Ziggo wel gigabit downloadsnelheid leveren, maar blijft de upload achter. Maar dat is niet het enige. De reactiesnelheid van kabelinternet – de zogenaamde latency – blijft substantieel achter bij glasvezel. En juist latency wordt in de komende jaren belangrijker bij verbeterde bestaande en nieuwe diensten. De volgende stap die VodafoneZiggo met de huidige techniek kan maken, is de overgang naar DOCSIS 4 dat qua technische ontwikkeling al aardig in de steigers staat. Of dit gaat gebeuren, is nog maar zeer de vraag. De overstap is volgens ingewijden voor VodafoneZiggo dermate duur dat beter gekozen kan worden om het laatste stukje coax in het netwerk richting de aansluiting in de meterkast te verglazen. In dat geval heeft VodafoneZiggo in een klap een vrijwel volledig dekkend landelijk glasvezelnetwerk dat gelijkwaardig is aan KPN en elke andere glasvezelexploitant.

Meer KPN glasvezel

Terug naar KPN. Zijn de investeringen in het kopernetwerk geheel voor niets geweest? Nee, voor het telecombedrijf gelukkig niet. Het opwaarderen naar VDSL heeft met name in veel steden en plaatsen ervoor gezorgd dat het aantal wijkkasten is toegenomen. Omdat deze wijkkasten op glasvezel aangesloten zijn, is ook het achterliggende netwerk van KPN in deze periode meer verglaasd. Hierdoor kan KPN op dit moment in een sneller tempo nieuw glasvezel aanleggen. Desondanks heeft de aanleg van glasvezel door het voorgaande beleid van KPN enkele jaren vrijwel stilgestaan. De opgelopen achterstand wordt nu overigens met sneltreinvaart ingehaald. Met minimaal een half miljoen nieuwe glasvezelaansluitingen per jaar heeft KPN zich als doel gesteld om voor het einde van 2026 een vrijwel volledig dekkend glasvezelnetwerk operationeel te hebben. Daarbij krijgt het financiële ondersteuning van pensioenfonds APG dat samen met KPN de joint-venture Glaspoort heeft opgericht. Glaspoort richt zich vooral op de aanleg van glasvezel is dropen en kleinere dorpskernen.

Delta Fiber

Waar KPN als uiteindelijke einddoel rond de zeven miljoen glasvezelaansluitingen in Nederlandse woningen heeft, is de ambitie van Delta Fiber minder groot. Maar met de nu aangekondigde twee miljoen glasvezelaansluitingen die dit bedrijf voor de komende jaren in gedachte heeft, wordt het na KPN wel de één na grootste glasvezelexploitant in Nederland. Delta Fiber is op dit moment volledig eigendom van de Zweedse investeerder EQT. Als de mededingingsautoriteiten toestemming geven – iets dat wordt verwacht – dan wordt de helft van Delta Fiber aan de Amerikaanse investeerder Stonepeak verkocht. Dit maakt de financiële slagkracht groter. De kans dat Delta Fiber de ambitie van twee miljoen glasvezelaansluitingen naar boven gaat bijstellen, is bij goedkeuring van media-autoriteiten dan ook reëel.

Nieuwste techniek

Delta Fiber gaat net als KPN gebruikmaken van de nieuwe glasvezeltechniek XGS-PON. Hiermee kan in eerste instantie theoretisch een maximale symmetrische internetsnelheid van 10Mbps aan abonnees geleverd worden. Omdat PON een ‘shared medium’ is, komt de daadwerkelijk geleverde internetsnelheid per glasvezelaansluiting lager uit. Dit komt omdat de glasvezel niet zoals bij de point-to-point techniek niet voor één aansluitpunt maar voor meerdere aansluitpunten wordt gebruikt. Als op alle aansluitpunten die op dit ene glasvezeltje gelijktijdig de volle snelheid wordt gebruikt dan zakt de daadwerkelijk geleverde internetsnelheid bij alle aansluitpunten op deze glasvezel terug. Mede hierdoor kiest Delta Fiber ervoor om de maximale internetsnelheid bij het duurste abonnement naar 8Gbps terug te brengen. Bij Delta Fiber komen er hierdoor twee internetabonnementen. Standaard wordt 1Gbps symmetrisch geleverd. De tweede keuze is het 8Gbps abonnement. Een abonnement dat voor veel consumenten nutteloos is omdat beschikbare hardware in het thuisnetwerk en in computers een maximale doorvoersnelheid van 1Gbps heeft.

Drie gigabit-aansluitingen

Het derde grotere glasvezelnetwerk is van Open Dutch Fiber met T-Mobile als hoofdhuurder. Open Dutch Fiber is een joint-venture van KKR en de investeringstak van Deutsche Telekom. Het doel is om in de komende jaren een miljoen aansluitingen in grote steden en randgemeenten alsmede middelgrote steden aan te leggen. Hierdoor is keuze in grote steden voor consumenten in de komende jaren groter. In miljoenen woningen komen drie aansluitingen in de meterkast waarover gigabit internet geleverd kan worden: een van Ziggo en twee glasvezelaansluitingen van KPN en Delta Fiber of Open Dutch Fiber. Daarnaast zijn er ook nog enkele kleinere glasvezelexploitanten waarvan E-Fiber de grootste is. Het is de vraag of deze kleinere exploitanten in de komende jaren in de huidige vorm overleven of opgeslokt worden door één van de drie hier uitgebreider besproken glasvezelexploitanten.