KPN in 2022 met glasvezel en wholesale grotere concurrent Ziggo

KPN heeft niet alleen een roerig jaar achter de rug, het telecombedrijf zit nog altijd in een onstuimige periode. Maar richting de toekomst heeft KPN de wind in de zeilen. Dit heeft alles te maken met de uitgesproken ambitie om het kopernetwerk binnen tien jaar voor het overgrote deel te vervangen door glasvezel.

Storing

Eerst even terug naar de roerige tijd die is geweest. In de laatste maanden van 2020 en de eerste weken 2021 had het telecombedrijf te maken met een hardnekkige storing bij Interactieve TV. Door fouten in de firmware van de belangrijkste bruikleendecoders klaagden klanten steen en been over de werking van hun decoder. Het inladen van de elektronische programmagids (EPG) duurde vaak tien seconden met zelfs uitschieters tot een minuut. Daarnaast was er sprake van onstabiliteit waardoor het kijken naar tv- en videocontent minder gebruikersvriendelijker werd. Pas na enkele maanden werd dit probleem opgelost.

Overname

De huidige onstuimige tijd heeft alles te maken met de toekomst van KPN. Het telecombedrijf lijkt een overnameprooi op de financiële markt. Zonder dat KPN actief op zoek naar een nieuwe eigenaar is, komt de naam steeds vaker voor in geruchten rondom overnames in de telecomsector. In de komende periode wordt duidelijk wat alle overnamegeruchten daadwerkelijk waard zijn. Zo lijkt de Zweedse investeerder EQT in KPN geïnteresseerd. De investeerders EQT en Stonepeak wilden volgens geruchten zelfs 18 miljard euro op tafel leggen, maar KPN legde dit bod naast zich neer.

Investeren

Wat voor VodafoneZiggo – de combinatie van Vodafone en Ziggo – geldt voor investeringen in het mobiele 5G netwerk geldt op gelijke voet voor KPN. Het opbouwen van een goed landelijk dekkend 5G netwerk gaat nog vele jaren duren. Het gaat daarnaast nog heel veel geld kosten. Dit loopt uiteindelijk zelfs in de miljarden euros. Maar de grootste investering in de eigen netwerken vindt plaats bij glasvezel. KPN wil binnen tien jaar het grootste deel van het oude – of moet gezegd worden verouderd – kopernetwerk uitgeschakeld en door glasvezel vervangen hebben.

Snelle aanleg

Om dit te realiseren, dient KPN in snel tempo glasvezel de grond in te stampen. Het telecombedrijf heeft zich voor de komende vijf jaar tot doel gesteld om elk jaar minimaal een half miljoen woningen en bedrijven op het groter wordende groene glasvezelnetwerk aan te sluiten. Omdat de aanleg van nieuw glasvezel prijzig is, heeft KPN enkele concessies gedaan. Zo wordt het kostenbesparende PON als achterliggende techniek gebruikt. Deze techniek heeft niet alleen – vooral financiële – voordelen. Er zijn ook nadelen. Niet elke woning wordt op via een eigen glasvezel op het netwerk aangesloten. De glasvezel wordt door enkele woningen gedeeld. Bij gelijktijdig en intensief gebruik kan dit in het meest negatieve scenario tot beperking van geleverde internetsnelheid leiden. Maar een ander nadeel voor de consument is dat serviceproviders die van het KPN glasvezelnetwerk voor het leveren van diensten gebruikmaken geen eigen apparatuur kunnen gebruiken. Alle diensten dienen bij KPN ingekocht te worden. Hierdoor is onderscheid tussen serviceproviders onderling moeilijker.

Wholesale belangrijker

PON biedt voor KPN echter wel belangrijke voordelen. Serviceproviders betalen niet alleen voor toegang tot het glasvezelnetwerk. Ook diensten als tv, internet en telefonie dienen wholesale bij KPN ingekocht te worden. Dit zorgt voor een binnen de financiële huishouding van KPN steeds belangrijker wordend stukje van de totale omzet. Dit is belangrijk omdat KPN elke maand opnieuw nog steeds klanten verliest. Een groot deel van het verlies van omzet door het klantverlies wordt op deze manier gecompenseerd met stijgende omzet bij de onderdelen KPN NetwerkNL en KPN Wholesale. De meeste klanten die KPN voor vaste diensten de rug toekeren, gaan namelijk diensten bij een serviceprovider kopen die van het netwerk van KPN gebruikmaakt.

Vrije val Digitenne

Deze vlieger gaat niet op voor Digitenne. Bij deze dienst levert KPN digitale televisie via de ether. En het gaat dramatisch met KPN Digitenne. Binnen twee jaar is het aantal Digitenne-abonnees gehalveerd. KPN verkoopt op dit moment nog iets meer dan 100.000 abonnementen. In de hoogtijdagen van Digitenne was dit aantal tien keer meer en ging Digitenne dus over de grens van een miljoen abonnees. De overstap naar DVB-T2 met gesloten coderingssysteem heeft Digitenne echter geen goed gedaan. Hierdoor is goede ontvangst van Digitenne moeilijker geworden. Soms is zelfs een buitenantenne nodig. Ook kan op dit moment alleen de door KPN geleverde bruikleendecoder voor het kijken van tv-zenders gebruikt worden. Met deze decoder kunnen geen programma’s opgenomen worden. De mogelijkheid voor gebruik van eigen apparatuur keert echter in het eerste kwartaal 2022 terug. KPN wordt namelijk door toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) gedwongen om het voor Digitenne-abonnees mogelijk te maken om eigen hardware te gebruiken. Dit doet KPN in de vorm van een CI+ module met ingebouwde virtuele smartcard die als huurmodel aan Digitenne-abonnees wordt aangeboden. De teloorgang van Digitenne werd echter al eerder ingezet. KPN heeft de prijs van het Digitenne-abonnement vanaf het moment met meer dan een miljoen abonnees tot op dit moment bijna verdriedubbeld.

Concurrentie

KPN krijgt in de komende jaren niet alleen met concurrentie via het kabelnetwerk van Ziggo te maken. Andere partijen zoals Delta Fiber en Open Dutch Fiber – met T-Mobile als hoofdhuurder – zijn uiterst actief met de aanleg van glasvezel dat deels ook in het gebied ligt waar KPN al glasvezel heeft geactiveerd of plannen heeft dit in de toekomst te gaan doen. Dit betekent dat in minimaal drie miljoen woningen en bedrijven naast een glasvezelaansluiting van KPN ook een toegangspunt tot een concurrerend glasvezelnetwerk aanwezig is. KPN moet dus ook op termijn op prijsniveau met concurrerend glasvezel de strijd aangaan.