Van vooruitstrevend naar niche: Nadert het einde van satelliettelevisie?
Satelliettelevisie was tot ongeveer vijftien jaar geleden de kwalitatief beste manier om naar tv-zenders te kijken. Digitale tv was naast satelliet tot die tijd alleen – maar wel op zeer beperkte schaal – via de ether in DVB-T te ontvangen. Tegenwoordig is dit heel anders. Digitale tv is de standaard geworden in vrijwel alle Nederlandse huis- en slaapkamers. Het bedrijf dat in 1996 als Multi Choice begon, heet nu Canal Digitaal. En Canal Digitaal is niet meer de enige distributeur die tv-zenders digitaal in heel Nederland aan klanten levert. Canal Digitaal heeft bijvoorbeeld Ziggo, KPN en T-Mobile als concurrent. Daarnaast heeft Canal Digitaal met Joyne bij het aanbieden van satelliettelevisie in Nederland ook een directe concurrent erbij gekregen. Maar de kans dat Joyne het stokje van Canal Digitaal als belangrijkste aanbieder van satelliettelevisie in Nederland overneemt, is uiterst klein.
Moeilijke tijden satelliet
Zeker nu KPN en andere exploitanten als E-Fiber en Delta Fiber Nederland in buitengebieden glasvezelnetwerken operationeel maken, ligt satelliettelevisie als abonnementsdienst zwaar onder druk. Hoewel Canal+ Luxembourg (M7 Group) als eigenaar van Canal Digitaal in het openbaar geen uitspraken doet over het aantal klanten dat een abonnement voor satelliettelevisie koopt, is meer dan duidelijk dat het nog maar een fractie is van honderdduizenden abonnementen die tien jaar geleden werden verkocht. Dit is terug te zien in het zenderaanbod van Canal Digitaal. Niet alle belangrijke zenders zijn in HD-kwaliteit via de satelliet te bekijken. Ook uitbreiding van het aanbod is minimaal en steeds meer zenders in het satellietabonnement worden niet via de satelliet maar online aangeboden. Minder abonnees betekent namelijk minder inkomsten, maar de huur van transpondercapaciteit blijft voor Canal Digitaal gelijk. Dat is bijvoorbeeld terug te zien bij het aanbod van betaalzenders FOX Sports en Ziggo Sport. Via de satelliet zijn niet alle kanalen beschikbaar.
Niche
Voor abonneetelevisie is satelliet in de afgelopen 24 jaar van vooruitstrevend in de richting van een niche-product weggezakt. Dat is dan ook terug te zien in de strategie van Canal Digitaal. Satelliettelevisie is zeker nog een belangrijk onderdeel. Maar duidelijk is wel dat Canal Digitaal de focus van satelliet naar OTT en IPTV heeft gewijzigd. Onder de eigen merknaam wordt een OTT-dienst aangeboden die Nederlanders – net als het satellietabonnement - rechtstreeks bij Canal Digitaal kunnen kopen. Maar de echte toekomst van Canal Digitaal moet gezocht worden in de IPTV-dienst die aan serviceproviders wordt geleverd. Canal Digitaal kan bijvoorbeeld via Online.nl, Tweak en Freedom Internet op koperdraad- en glasvezelnetwerken in honderdduizenden Nederlandse huis- en slaapkamers bekeken worden. Waarschijnlijk kijken op dit moment meer Nederlanders via serviceproviders dan via de satelliet naar het zenderaanbod van Canal Digitaal. Dat er nog een markt voor satelliettelevisie in Nederland bestaat, komt door het grensoverschrijdend karakter van de uitzendnorm satelliettelevisie. Honderdduizenden Nederlanders wonen permanent of voor een groot deel van het jaar in een Europees land waarin het signaal van de satellieten die Canal Digitaal en Joyne gebruiken ontvangen kan worden. Voor hen is het vaak de enige manier om ongestoord en tegen geringe kosten naar Nederlandse zenders te kijken. Maar ook voor deze doelgroep komt in de komende jaren een betrouwbaar en betaalbaar alternatief. Net als in Nederland worden in landen als Spanje, Frankrijk en Portugal vaste netwerken aangelegd waardoor meer woningen, vakantieparken en campings toegang tot snel internet krijgen.
FTA
Maar is het einde van satelliettelevisie dan in zicht? Nee, absoluut niet. Wellicht dat in de verre toekomst uit Nederland afkomstige abonnementstelevisie via de satelliet ten einde komt. Maar naast een gecodeerd aanbod zijn op de diverse satellieten duizenden tv- en radiozenders ongecodeerd – en dus gratis na aanschaf van de juiste ontvangstapparatuur – te ontvangen. Hierdoor is het zelfs niet ondenkbaar dat het aantal Nederlandse huishoudens dat toegang tot satelliettelevisie heeft nog verder gaat stijgen. Op de satelliet zijn bijvoorbeeld veel nieuwszenders alsmede Duitse en Britse publieke en commerciële zenders ongecodeerd te ontvangen die niet door Nederlandse aanbieders als Ziggo, KPN en T-Mobile worden aangeboden. Satelliettelevisie wordt dan door steeds meer Nederlanders gebruikt om het tv- en radio-aanbod in de huiskamer verder uit te breiden. Veel geld hoeft dit overigens niet te kosten. Met een eenmalige investering van enkele honderden euro kan naar het ongecodeerde aanbod worden gekeken.
