Zelf zenderpakket samenstellen: te duur en gepasseerd station
TV a la carte. Het is de chique naam voor abonneren per zender. Met andere woorden: als consument zelf je zenderpakket samenstellen. Consumenten geven vaak aan dat dit voor hen het droomscenario is. Maar net als bij zoveel dingen zijn de meeste dromen bedrog. Het lineaire tv-abonnement wordt namelijk niet goedkoper, maar juist duurder bij tv a la carte. Het is op dit moment ook juridisch vanwege een bepaling in de Mediawet onhaalbaar. Daarnaast ligt de focus van de belangrijkste contentaanbieders niet meer bij lineaire tv. De toekomst voor hen zijn eigen streamingdiensten waarbij zonder tussenkomst van een distributeur in eigen beheer abonnementen verkocht kunnen worden. TV a la carte is voor contentaanbieders dus eigenlijk een al gepasseerd station.
Prijsverhoging
De roep om abonneren per zender, ook wel tv a la carte genoemd, wordt desalniettemin luider. Dit heeft voornamelijk te maken met prijsverhogingen van abonnementen die in de afgelopen jaren hebben plaatsgevonden. De hogere abonnementsprijs zorgt overigens niet voor een stabiel zenderaanbod. Veel consumenten zien de verschraling van het zenderaanbod els een extra prijsverhoging van het abonnement.
TV a la carte
Maar hoe sympathiek het abonneren per zender ook lijkt, er kleven grote financiële nadelen aan. Zo krijgt een zender van een distributeur op dit moment een bepaalde vaststaande afdracht per maand voor elke abonnee die een tv-pakket koopt waarin de betreffende zenders zijn geplaatst. Bij tv a la carte wordt de contentaanbieder alleen betaald voor iedere klant die daadwerkelijk een abonnement op een betreffende zender koopt. Een zender als TV Oranje is bij veel distributeurs in het basispakket beschikbaar. De gemiddelde doorgiftevergoeding van een themakanaal als TV Oranje in het basispakket is €0,02 per maand per abonnee. Bij tv a la carte wordt de maandprijs afhankelijk van het aantal Nederlanders dat een abonnement op de zender koopt. Als 100.000 Nederlanders TV Oranje leuk genoeg vinden om een abonnement te kopen, dan gaat een tv a la carte-abonnement per maand minimaal €1,50 kosten. Maar zijn slechts 50.000 bereid om een abonnement te kopen, dan wordt de minimale prijs plots €3,- per maand. In dit voorbeeld wordt een zender genomen die de distributeur op dit moment slechts €0,02 per abonnee per maand kost. Sommige basiskanalen krijgen voor doorgifte een veelvoud van dit bedrag. Ook zijn eventuele marges voor distributeurs niet in de minimale prijs doorberekend.
Te prijzig
Het prijskaartje dat 192TV vorig jaar aan de eigen OTT-streamingdienst heeft gehangen, is daarom zeker reëel om een gezonde bedrijfsvoering te onderhouden. 192TV vraagt omgerekend €6,25 per maand – op basis van een jaarabonnement – om toegang tot het online content te krijgen. Dit is zeker prijzig voor een gespecialiseerde muziekzender. Maar een groot deel van dit bedrag is nodig voor het onderhoud van het online platform, het maken van apps, beveiliging en distributie van de content. Maar ook voor technische onderdelen die bij distributie via derden door de distributeur worden verzorgd. Voor liefhebbers van 192TV is het daarom goed dat de muziekzender de overeenkomsten met Ziggo en KPN vorig jaar meerjarig heeft verlengd. Hierdoor blijven ze lineair in de huidige pakketstructuur – en dus zonder tv a la carte – beschikbaar.
Zenderaanbod
In praktijk betekent tv a la carte dan waarschijnlijk dat het zenderaanbod in Nederland nog meer gaat verschralen. Zeker voor kleine en minder bekeken zenders wordt het verdienmodel bij tv a la carte zo onrendabel dat besloten moet worden de lineaire verspreiding te staken. De kans is zelfs groot dat meer dan de helft van de nichezenders in het geheel – dus ook online – gaan stoppen.
Pakketverkoop
Op dit moment kopen distributeurs als Ziggo, KPN, Canal Digitaal (M7 Group) en T-Mobile van contentaanbieders veelal de rechten om alle of in ieder geval de meest bekeken zenders in pakketvorm of in grotere tv-pakketten aan klanten te verkopen. Dit gebeurt onder meer bij zendergroepen als NPO, RTL Nederland, Talpa Network, Disney/FOX en Discovery Benelux. Het los kopen van licenties om zenders van deze mediagroepen op basis van abonneren per zender aan klanten te kunnen leveren, maakt de in- en dus ook de verkoopprijs van deze zenders alleen maar duurder. Daarbij komt ook nog eens extra administratieve handelingen en de aanpassing van de technische infrastructuur die de prijs nog meer omhoog gaan drukken.
Mediawet
Een andere reden waarom abonneren per zender onder de huidige omstandigheden niet mogelijk is, moet in regelgeving gezocht worden. De Mediawet verplicht namelijk een distributeur met meer dan 100.000 abonnees een basispakket van minimaal dertig zenders te leveren. Binnen dit aanbod dienen in ieder geval de landelijke zenders NPO en VRT zich te bevinden. En juist deze twee publieke omroepen hebben de doorgiftevergoeding na recente bezuinigingen fors opgeschroefd.
Online
Kortom, tv a la carte is eigenlijk een gepasseerd station. De grote contentaanbieders willen de touwtjes meer zelf in handen houden. Bij lineaire verspreiding moet soms lang en moeilijk met een distributeur over distributieovereenkomsten onderhandeld worden. Bij de verkoop van zenders wil de distributeur ook een bepaalde winstmarge opstrijken. De grotere contentaanbieders willen dus de distributeurs in de toekomst uit deze schakel halen. Dit doen zij door het opzetten van eigen OTT-diensten waarbij de consument rechtstreeks bij hen het abonnement kan kopen. Je ziet deze trend bijvoorbeeld bij NLziet, Videoland, Eurosport Player en Dplay. Naast het reclamevrij terugkijken van eerder uitgezonden programma’s kan ook online live naar de tv-zenders van de betreffende contentaanbieders gekeken worden. Het prijskaartje dat aan het eventuele abonneren per zender wordt gehangen, kan hierdoor naar verwachting te prijzig worden. Zo prijzig dat de consument beter een abonnement op de eigen OTT-dienst van de contentaanbieder kan kopen.