Ziggo akkoord met verdienmodel FOX Sports: hoe kon het zover komen?

Na maanden van onderhandelen zijn VodafoneZiggo en Eredivisie Media & Marketing (EMM) het dan toch met elkaar eens kunnen worden. Het schaakspel rond de FOX Sports-kanalen kende een spannend einde. Maar uiteindelijk zijn voetballiefhebbers de winnaar.

Hoe kon het zover komen?

Inzet van de onderhandeling was een nieuwe distributieovereenkomst die de zes kanalen van betaalzender FOX Sports in het aanbod van kabelbedrijf Ziggo moesten behouden. Voor zowel VodafoneZiggo als EMM belangrijke onderhandelingen. Bij Ziggo kopen in de periode dat de bal in de Nederlandse voetbalcompetitie Eredivisie rolt rond de 350.000 abonnees één of meer FOX Sports-abonnementen. Op het moment dat Ziggo met de doorgifte van de betaalzender stopt, kan dit tot een verlies van tienduizenden klanten leiden. De echte voetballiefhebber gaat immers op zoek naar een manier om toch live naar Eredivisiewedstrijden te kunnen kijken. En stapt naar een andere aanbieder van tv over, maar ook internetdiensten liggen dan al snel op tafel.

Eredivisie Media & Marketing

Voor EMM is de huidige nieuwe overeenkomst ook goed nieuws. EMM is de eigenaar van FOX Sports en koopt van Eredivisie CV de uitzendrechten van het betaald voetbal in Nederland. Daarvoor betaalt EMM jaarlijks rond de 90 miljoen euro. In de voorbijgaande acht jaar heeft EMM veel geld verloren omdat de inkomsten uit de verkoop van FOX Sports-abonnementen te gering waren om de betaalde uitzendrechten en andere operationele kosten van de betaalzender en de eigen organisatie te dekken. Het verlies is volgens ingewijden in de afgelopen jaren opgelopen tot meer dan tweehonderd miljoen euro. Om dit verlies in de komende vijf jaar – de tijd dat EMM nog eigenaar van de uitzendrechten van de Eredivisie is – weg te werken, was een overeenkomst met VodafoneZiggo cruciaal. Ziggo is met een marktaandeel van meer dan vijftig procent marktleider op de tv-markt. Zonder overeenkomst zou FOX Sports niet alleen in meer dan de helft van de Nederlandse huiskamers niet meer zichtbaar zijn. Ook de inkomsten vanuit VodafoneZiggo zouden verdwijnen. Het verlies van EMM zou hierdoor alleen maar groter worden. Aandeelhouders Disney (51%), Eredivisie CV (35%), EndemolShine (9%) en KNVB (4%) zouden in dat geval aan het einde van de rit in 2025 tientallen euro moeten bijleggen.

FOX

Kern van het verhaal is dat Rupert Murdoch in 2012 via zijn bedrijf FOX bij de overname van het meerderheidsbelang in EMM teveel geld voor de uitzendrechten van de Eredivisie heeft geboden. De miljard euro voor de rechten voor een periode van twaalf jaar kon nooit terugverdiend worden. Murdoch dacht het aantal premiumabonnees van FOX Sports binnen enkele jaren te kunnen verdubbelen. Veel marktkenners en analisten waarschuwden toen al dat dit plan te ambitieus was. Meer dan een miljoen Nederlanders die 18 euro per maand voor Eredivisievoetbal zouden betalen, was volgens hen onhaalbaar.

Hete zomer 2016 

En daar kwam eigenaar FOX vier jaar later hardleers achter. Het roer moest om. Het in de Nederlandse markt voor alle betaalzenders gangbare verdienmodel waarbij de distributeur een abonnement inkoopt en daarna met een opslag voor de doorgifte aan abonnees verkoopt, moest op de schop om het verlies van EMM terug te dringen. In plaats hiervoor introduceerde EMM het verdienmodel 'betalen voor iedere abonnee'. Na veel gesteggel gingen vrijwel alle distributeurs – met KPN als een van de eerste - in de zomer van 2016 overstag. Hierdoor gingen distributeurs fors betalen om FOX Sports te mogen doorgeven. En dat niet alleen voor abonnees die daadwerkelijk een abonnement voor de betaalzender kochten maar ook voor abonnees die helemaal geen voetbal wilden kijken. Er waren twee uitzonderingen: Tele2 en Ziggo. Tele2 ging niet akkoord en schopte FOX Sports uit het aanbod. Ziggo had in 2015 een overeenkomst op basis van het oude verdienmodel getekend.

Overeenkomst 

Die overeenkomst voor Ziggo liep op 1 augustus af. Na hard onderhandelen werd op he laatste moment toch een overeenkomst gesloten. VodafoneZiggo en EMM hebben uiteindelijk water bij de wijn moeten doen. Om beide partijen geen gezichtsverlies te laten leiden, worden geen details openbaar gemaakt. Maar uiteindelijk lijkt VodafoneZiggo akkoord te zijn gegaan met het nieuwe verdienmodel betalen voor alle abonnees. Maar het bedrag dat voor iedere abonnee wordt betaald, is veel lager dan andere distributeurs betalen. Het totale bedrag komt nagenoeg overeen met de inkomsten die bij de verkoop van 350.000 tot 400.000 FOX Sports-abonnementen worden gerealiseerd. Dit zorgt ervoor dat Ziggo klanten kan beloven dat zij niet hoeven te betalen als ze niet naar FOX Sports kijken. Om abonnees voor een FOX Sports-abonnement warm te maken, wordt het kanaal FOX Sports 1 aangeboden aan alle klanten die een digitaal tv-abonnement kopen.

Informele zienswijze

Ook alle andere distributeurs spinnen garen bij de overeenkomst die VodafoneZiggo heeft gesloten. Bij de overname van EMM door FOX stelde de toenmalige toezichthouder NMa (nu ACM) dat FOX Sports onder gelijke voorwaarden aan alle distributeurs aangeboden moet worden. Het lagere bedrag dat VodafoneZiggo voor elke Ziggo-abonnee betaalt, gaat dus ook gelden voor bijvoorbeeld KPN, Canal Digitaal of T-Mobile. ACM verwacht dat EMM de opgelegde regels naleeft en de prijs voor andere distributeurs per 1 augustus aanpast. In de tussentijd houdt ACM zich afzijdig. Van de kant van bijvoorbeeld KPN en Canal Digitaal is te horen dat met Disney – dat namens EMM de onderhandelingen met distributeurs voert – in overleg wordt gegaan over de nieuwe situatie.

Prijsverlaging?

De kans dat klanten van de distributeurs die vanaf nu minder voor de inkoop van FOX Sports gaan betalen ook maandelijks minder voor het tv-abonnement gaan betalen, is overigens uiterst klein. Alleen de aandeelhouders lijken te profiteren van de lagere inkoopprijs van FOX Sports. En voor Ziggo-klanten verandert ook niets. Het FOX Sports-abonnement wordt voorlopig niet goedkoper, zoals eerder wel bij concurrenten gebeurde. Dit heeft te maken met de keuze van Ziggo om alleen klanten die daadwerkelijk naar FOX Sports kijken voor deze betaalzender te laten betalen.