Ziggo en KPN kunnen ESPN en eredivisieclubs onder druk zetten
Eredivisie CV – waarin alle eredivisieclubs zijn verenigd – beslist mogelijk al op korte termijn wie de uitzendrechten van de Eredivisie kan kopen voor de periode vanaf het seizoen 2025 – 2026. De strijd lijkt te gaan tussen Disney, dat de rechten via betaalzender ESPN wil exploiteren, en een consortium van tv-providers bestaande uit VodafoneZiggo (Ziggo), KPN, T-Mobile en Delta Fiber (Delta en Caiway). De kans dat andere partijen zich bij het biedingsspel gaan aansluiten bestaat, maar is klein. Partijen als RTL Nederland (Videoland), Viaplay en Amazon (Prime Video) zijn geïnteresseerd, maar hebben geen biedingsbrief van Eredivisie CV ontvangen en weten dus officieel niet op welke rechten precies kan worden geboden en wat de voorwaarden zijn. Het consortium van tv-providers had deze biedingsbrief overigens ook niet. Zij hebben Eredivisie CV en eredivisieclubs afzonderlijk benaderd.
Miljardendeal
Duidelijk is dat Eredivisie CV linksom of rechtsom veel geld gaat vangen voor de uitzendrechten. Het huidige bod van Disney (ESPN) bedraagt volgens ingewijden rond de 1,7 miljard euro voor een periode van tien jaar. Dit is opgebouwd uit een jaarlijkse afdracht 168 miljoen euro per jaar en kwijtschelding van een lening van rond de 300 miljoen euro die Eredivisie CV bij Disney heeft. Het consortium van tv-providers heeft een bod waarbij – in tegenstelling tot bin Disney – de uitzendrechten niet exclusief worden gekocht. Dit betekent dat Eredivisie CV bijvoorbeeld een eigen streamingdienst in de markt kan zetten om het voetbal OTT aan te bieden aan cordcutters. Ook kan Eredivisie CV bij dit bod meedelen in eventuele winsten die gemaakt worden. Het bod kan een waarde hebben van rond de twee miljard euro over een periode van tien jaar. Het verschil tussen beide biedingen is niet alleen financieel. Eredivisie CV is bij het bod van Disney verzekerd van een vaste jaarlijkse afdracht. Bij het bod van het consortium is sprake van een variabel deel.
EMM
De uitzendrechten tot medio 2025 worden geëxploiteerd door het bedrijf Eredivisie Media & Marketing CV (EMM). Opvallend is dat Disney niet de enige aandeelhouder in dit bedrijf is. Het heeft wel een meerderheidsbelang, maar ook Eredivisie CV heeft een groot aandelenpakket, en daarnaast heeft voetbalbond KNVB een belang. Er bestaat op dit moment dus een financieel afhankelijke band tussen Disney en Eredivisie CV. Onduidelijk is of Disney na eventuele aankoop van de uitzendrechten van het eredivisievoetbal na 2025 deze rechten wederom onderbrengt in EMM. En of in dat geval het belang van Eredivisie CV en KNVB wordt aangepast.
Eredivisiebelasting
EMM was tot enkele jaren geleden verliesgevend. Ongeveer 750.000 Nederlanders namen een abonnement op betaalzender FOX Sports, het huidige ESPN. Dat bleek te weinig om de kosten terug te verdienen. Toenmalig eigenaar 21th Century Fox gooide hierdoor noodgedwongen het roer om. Providers werden voor het blok gezet. Alleen als voor iedere abonnee – ongeacht of deze een abonnement op de betaalzender had of niet – een afdracht werd gedaan, mocht een provider FOX Sports en dus live eredivisievoetbal aanbieden. Uiteindelijk is iedere provider behalve Tele2 bij de verlenging van de distributieovereenkomst met deze voorwaarde akkoord gegaan. Providers berekenden de extra uitgave in abonnementsprijzen door aan hun klanten, waardoor deze extra toeslag ook wel eredivisiebelasting werd genoemd. Op dit moment bestaat de eredivisiebelasting nog steeds. Na een overeenkomst met Ziggo is de distributievergoeding die provider moeten betalen om ESPN aan klanten aan te mogen bieden wel gedaald. Mocht Disney voor de komende periode de uitzendrechten kopen voor veel meer geld dan nu het geval is, dan is de kans groot dat de afdracht die providers voor doorgifte moeten betalen opnieuw stijgt. Dit kan betekenen dat de eredivisiebelasting weer wordt verhoogd. Met een mogelijke prijsstijging van abonnementen tot gevolg.
Huishoudenbereik
Juist die eerder door de strot gedrukte doorgiftevergoeding per abonnee kan Disney en Eredivisie CV pijn gaan doen. De huidige distributieovereenkomsten lopen tot die medio 2025. Providers zoals VodafoneZiggo, KPN, Delta Fiber en T-Mobile zijn niet verplicht om de distributieovereenkomst te verlengen als Disney de uitzendrechten behoudt en het eredivisievoetbal bij ESPN te zien blijft. Het consortium heeft gezamenlijk een bereik van meer dan 90 procent van de huishoudens die nog traditioneel lineair naar tv kijken.
Troefkaart
Bij een overeenkomst met het consortium van tv-providers is Eredivisie CV verzekerd dat het eredivisievoetbal voor langere tijd in alle huiskamers te zien is. De zichtbaarheid van het voetbal is belangrijk voor Eredivisie CV. Bij de keuze voor de verkoop van de uitzendrechten aan Disney is de kans aanwezig dat providers afhaken als bijvoorbeeld de afdracht per abonnee wordt verhoogd. Disney kan in dit geval de toevlucht nemen tot de eigen streamingdienst Disney+. Het maakt dan wel een stap terug in de tijd, naar de periode dat de exploitatie van Eredivisie nog verliesgevend bij FOX Sports was. Er zijn te weinig Nederlanders dusdanig in eredivisievoetbal geïnteresseerd om hiervoor bedragen tot boven de 15 euro per maand te betalen. De tv-providers hebben dus een troefkaart in handen. Die troefkaart kan echter alleen uitgespeeld worden als alle providers op een lijn staan en gezamenlijk besluiten om na afloop van de huidige distributieovereenkomst deze niet te verlengen indien de uitzendrechten in handen van Disney blijven.
