KPN Digitenne insteekkaart: Digitenne zonder kastje

De mogelijkheid om te kijken zonder los kastje bij de tv was bij de komst van Digitenne een belangrijk verkoopargument. Met een kleine binnenantenne konden abonnees direct via hun eigen televisie de belangrijkste Nederlandse zenders zien dankzij een CI-module. Maar toen besloot KPN plots te stoppen met de ondersteuning van deze CI-module, de zogenoemde Digitenne insteekkaart.
Van DVB-T naar DVB-T2
Het was de omschakeling van de uitzendnorm DVB-T naar DVB-T2 die in 2019 het einde betekende voor de ondersteuning van de insteekkaart bij Digitenne. Gelijktijdig voerde KPN als eigenaar van Digitenne ook een opwaardering door bij de codering. Dat besluit werd om verschillende redenen genomen. De codering die op dat moment voor Digitenne werd gebruikt was al enige tijd gekraakt, waardoor het makkelijk was geworden om gratis naar Digitenne te kijken. Omdat de beeldkwaliteit van Digitenne bij de omzetting naar DVB-T2 kon worden opgewaardeerd naar Full HD 1080p/50 werd door contentleveranciers een waterdichte, niet-gehackte codering verlangd.
Bruikleendecoder
KPN besloot voor de Digitenne-uitzendingen in DVB-T2 een speciale nieuwe coderingsvariant van beveiligingsspecialist Irdeto in te zetten. Deze codering maakt gebruik van een virtuele smartcard. In eerste instantie besloot KPN Digitenne-abonnees alleen een bruikleendecoder te leveren. De nieuwe Beleidsregel Handhaving Besluit Eindapparaten van ACM dwingt KPN nu echter ook om naast de bruikleendecoder een CI+ module met inwendige virtuele smartcard beschikbaar te stellen: de Digitenne insteekkaart. Net als de bruikleendecoder is de eerste bruikleen-insteekkaart bij het abonnement gratis. De tweede en derde insteekkaart kost 5 euro per stuk per maand. Er kunnen maximaal drie decoders en/of insteekkaarten aan een Digitenne-abonnement worden gekoppeld.
Geschikte apparatuur
Vóór de uitschakeling van DVB-T bij Digitenne was vrijwel elke platte televisie of tv-decoder met een CI-slot geschikt voor ontvangst van gecodeerde kanalen met de insteekkaart. Dat is nu anders. De ontvangstapparatuur moet aan bepaalde specificaties voldoen. Zo moet de ontvanger de nieuwe uitzendnorm DVB-T2 ondersteunen. Ontvangstapparatuur moet ook overweg kunnen met de compressietechniek H.265 (HEVC) en voorzien zijn van een CI+ slot. Dit is de poort waarin de CI+ insteekmodule geplaatst kan worden. In de praktijk komt het erop neer dat alleen 4K-televisies geschikt zijn voor ontvangst van Digitenne met de insteekkaart. Als een losse tv-decoder wordt gebruikt is de keuze groter. Naast 4K-decoders zijn er ook goedkopere modellen die geen 4K kunnen weergeven, maar wel aan de voorwaarden van Digitenne voldoen. Let bij aankoop wel goed op dat het CI-slot geschikt is voor de CI+ variant. Is dit niet het geval, dan gaat de insteekkaart van Digitenne niet werken.
Levering
De insteekkaart van Digitenne wordt geleverd in een compacte doos. In de verpakking vinden we natuurlijk de insteekkaart zelf: een CI+ module met inwendige virtuele smartcard. Verder wordt de nieuwste V6-versie van de binnenantenne meegeleverd, naast een zeer beknopte gebruiksaanwijzing.
Installatie
Dat de gebruiksaanwijzing zo beknopt kan zijn, komt door de uiterst eenvoudige installatieprocedure. Als eerste plaatsen we de meegeleverde binnenantenne op een plek dicht bij een raam. Omdat niet alle ontvangstapparatuur via de antennekabel de benodigde 5 volt voedingsspanning kan leveren voor de versterker in de antenne, vinden we op deze V6-antenne ook een USB-aansluiting. Op deze manier kunnen we de antenne via de USB-poort van de tv van voedingsspanning voorzien. Mocht dit niet mogelijk zijn, dan is de USB-stroomadapter een uitkomst. Daarna plaatsen we de insteekkaart in het CI+ slot. De vervolgstap is om de televisie of tv-decoder via de insteekkaart de zenders te laten inlezen.
Ontvangst
Natuurlijk zij we geïnteresseerd in de ontvangstgevoeligheid van de nieuwe V6-binnenantenne die KPN meelevert bij de insteekkaart. Bij de vorige varianten van de antennes die KPN meeleverde was het na de overstap naar DVB-T2 in bepaalde regio's lastig of zelfs onmogelijk om ongestoord via Digitenne tv te kijken. Deze V6-antenne gaat niet in alle gevallen voor perfect beeld zorgen, maar er is zeker een verschil waarneembaar. Zeker als we gebruik maken van eigen ontvangstapparatuur zien we een aanmerkelijke verbetering van de ontvangst. In onze test was dit goed te zien bij 4K-televisies van Sony en Samsung, en met de voordelige losse ontvanger XORO 8761. Hiermee vergeleken is de door KPN geleverde bruikleendecoder van fabrikant Rebox minder ontvangstgevoelig.
Opnemen
Maar het grootste voordeel van de Digitenne insteekkaart is misschien nog wel dat het hiermee eindelijk weer mogelijk wordt om programma's van tv- en radiozenders op te nemen. In de door KPN geleverde bruikleendecoders is geen interne harde schijf aanwezig. Ook is het niet mogelijk om de aanwezige USB-poort te gebruiken om een externe USB-stick of harde schijf aan te sluiten om opnames te bewaren. Met eigen hardware kan dat wel, en daardoor behoort opnemen dankzij de Digitenne insteekkaart weer tot de mogelijkheden.
Conclusie
KPN heeft te maken met teruglopende abonnee-aantallen bij Digitenne. Vooral na het verplichte gebruik van een bruikleendecoder verloor Digitenne veel abonnees. De grote vraag is of dit ook zou zijn gebeurd als KPN de Digitenne insteekkaart direct op de markt had gebracht. De insteekkaart maakt Digitenne in ieder geval veel gebruikersvriendelijker, en door het weer kunnen maken van opnames ook een stuk aantrekkelijker.
De geteste Digitenne insteekkaart werd beschikbaar gesteld door KPN