Jetske van den Elsen

De rijdende rechter

Behalve de fysieke afstand tussen Mr. John Reid, Jetske van den Elsen en de buren, vergroot corona ook het aantal aanmeldingen voor het KRO-NCRV-programma De rijdende rechter. Bovendien veranderen de zaken ook inhoudelijk, vertelt presentatrice Jetske van den Elsen. “In een van de eerste afleveringen heeft iemand die nu thuis werkt, last van geluiden van de buren. Er zijn steeds meer klachten van thuiszitters, omdat de dingen waaraan ze zich al lichtelijk stoorden nu een extra laagje krijgen. Ze krijgen er meer last van, óf hebben meer tijd om er iets aan te doen.”

Emotioneel

In De rijdende rechter draait het allemaal om die ene bindende uitspraak van Mr. John Reid: ‘Dit is mijn uitspraak, en zo zit het.’ Jetske probeert in de aanloop naar dat oordeel bij de laag te komen die daaronder ligt. “Staat de schutting een halve meter te ver op jouw grond? Dan heb je feitelijk gelijk. Maar waarom vind je dat zo belangrijk? De emotie die erachter ligt, probeer ik naar voren te halen. Waarom sta je zo op je strepen? Negen van de tien keer is emotie de boosdoener. Het is niet heel moeilijk om boven water te krijgen wat iemand nou eigenlijk dwars zit, maar ik merk dat het te weinig gebeurt. Daarom escaleert het. De NCRV had de mooie slogan ‘Als je echt luistert, hoor je zoveel meer’. En dat klopt; het helpt als je je in de situatie van de ander verdiept.”

Zwart-wit

“We hebben heel veel rechten in Nederland. Als die halve meter tuin volgens het kadaster van jou is, dan hoef je het niet te accepteren als iemand het van je afpakt. Het is gemakkelijk juridisch uit te zoeken en zonder ruzie op te lossen.” Dat is als je het zwart-wit bekijkt, maar dan komt de emotie om de hoek kijken. “Dat maakt het ingewikkeld. Dan gaan mensen nog scherper kijken en zien ze opeens dingen waar ze zonder die emotie makkelijk overheen waren gestapt. maar nu is het een probleem. Iedereen heeft dat in de basis in zich; als je grenzen worden overschreden, wil je voor jezelf opkomen.”

De underdog

“Een van mijn taken is ervoor zorgen dat iedereen zijn verhaal kwijt kan. Onbevooroordeeld. Maar ik ben ook een mens, dus vind er wel wat van. Maar dat laat ik niet zien. Alleen weleens als ik het gevoel heb dat iemand in een underdogpositie verkeert, bijvoorbeeld tegenover een instantie of gemeente. Dan probeer ik wel een beetje te helpen. Staan er twee gelijkwaardige partijen tegenover elkaar, dan denk ik daar diep van binnen van alles van, maar hou ik mijn mening voor me. Het gaat ook niet om mij. Ik probeer alleen een beetje te prikkelen, te spelen in mijn vraagstelling. Want wat ik vind, vindt de kijker waarschijnlijk ook. Ik vertolk de stem op de bank. Maar ga die niet ongezouten ventileren. Alle partijen moeten de kans krijgen goed uit de verf te komen.”

Begrip

Hoewel Jetske dat menselijke trekje ‘er iets van vinden’ heeft, is er ook altijd begrip voor beide partijen. “Ik verdiep me natuurlijk van tevoren goed in beide zaken. Ik weet van de hoed en de rand; wat er is gebeurd, wat er is gezegd. Ik hoor weleens reacties als ‘Ik snap niet waar je je druk om maakt’ of ‘Dat ging he-le-maal nergens over’. Voor de kijker lijken sommige dingen waarover buren vallen misschien futiliteiten, maar je moet de emotie eronder begrijpen. Maar na twee vragen snappen ze die diepere reactie vaak wel en is er meer begrip voor beide partijen. Ik hoop dat de kijker zich realiseert dat zij waarschijnlijk ook zo zouden reageren.”

Lees hier ons interview met Jetske over Van den Elsen wacht op antwoord