Diverse radiozenders stoppen vanwege hogere uitzendkosten: vooral uitzenden via AM duurder

Radio Monique stopt met uitzenden via de AM en gaat alleen online verder. Hollands Pallet staat de etherruimte op DAB+ in de regio Haaglanden af aan de voor Nederland nieuwe dancezender C-dance. Extra AM uit Amsterdam stopt er helemaal mee, en hetzelfde lot staat diverse online radiozenders in de komende weken te wachten. Voor 1 januari worden de uitzendingen gestopt en geminimaliseerd. In alle gevallen zijn de hogere uitzendkosten de oorzaak. Toezichthouders vragen meer geld voor uitzendvergunningen, energiekosten stijgen maar vooral de afdracht aan rechtenorganisatie BUMA/STEMRA wordt genoemd.

AM duurder

Maar klopt het dat radiozenders meer afdracht moeten doen aan BUMA/STEMRA? Dat is slechts deels het geval, stelt Annabel Heijen van deze rechtenorganisatie. “De tariefswijziging is geïntroduceerd om de markt juist toegankelijker te maken. Voor de lokale, regionale en landelijke DAB+, FM, en kabeldoorgifte bij bijvoorbeeld Ziggo, KPN of Odido geldt een significante daling in de minimumtarieven, die enthousiast is ontvangen door de markt.” Goed nieuws dus voor meer georganiseerde radiozenders dus. Maar hobbyisten die legaal hun programma’s bijvoorbeeld via AM uitzenden, krijgen met een ander factuurbedrag te maken. “Voor de AM-zenders gaat er inderdaad een hogere vergoeding gelden. BUMA/STEMRA is tot de conclusie gekomen dat de huidige vergoeding niet (meer) in verhouding staat tot de economische waarde van de licentie, te weten het mogen gebruiken van het gehele BUMA/STEMRA-repertoire”, aldus Heijen.

Tientje per maand

Maar over welke prijs hebben we het dan? Heijen: “De AM-zenders gaan nu €10,83 per maand betalen. Ze mogen voor dit bedrag 24 uur per dag, 7 dagen per week, gebruik maken van al het repertoire dat BUMA/STEMRA vertegenwoordigt.” BUMA/STEMRA spreekt tegen dat de nieuwe tarieven leiden tot een onneembaar obstakel om bijvoorbeeld online of via AM als legale radiozender te kunnen uitzenden, en stelt dat juist het omgekeerde het geval is. “Door de huidige minimumvergoeding wordt het voor omroepen niet meer betaalbaar en het werpt juist drempels op, waardoor de markt minder toegankelijk wordt.”

Online

Ook heeft BUMA/STEMRA goed naar de situatie van online radiozenders gekeken. “We vinden het belangrijk dat de markt toegankelijk, transparant en inzichtelijk blijft. We hebben naar de markt geluisterd en gezocht naar een marktconforme minimumvergoeding die ook aansluit bij de online markt. De huidige minimumvergoeding dateert uit 2012 en sindsdien is de lokale en regionale markt voor radio en TV enorm veranderd. Door technische ontwikkelingen is het potentieel bereik enorm gegroeid (lokaal/regionaal bereik is bijna niet meer mogelijk), maar is het daadwerkelijke bereik door de toegenomen concurrentie juist gedaald. Hierdoor gaat de huidige minimumvergoeding knellen waardoor deze niet meer betaalbaar wordt voor omroepen. Met de nieuwe minimumvergoeding wordt het tarief duidelijker en eerlijker.”

Handhaving

En voor de radiozenders die denken dat zij het contract met BUMA/STEMRA kunnen opzeggen en daarna bijvoorbeeld online zonder contract door te blijven uitzenden, heeft Heijnen een slechte mededeling. “Wij monitoren de markt continu en nemen contact op met radio en tv-zenders indien er een licentie moet worden afgesloten.”

SENA

Overigens moeten radiozenders buiten de kosten aan de toezichthouder en BUMA/STEMRA ook de SENA periodiek terugkerende kosten betalen. Bij BUMA/STEMRA gaat het om afdrachten aan de uitvoerende artiesten. SENA regelt de afdracht van rechtengelden aan muzikanten en producenten. SENA rechten zijn veelal hoger dan BUMA/STEMRA rechten. Radiozenders die aangeven te stoppen melden echter geen verhoging van SENA rechten.