KPN, Delta Fiber en Ziggo belangrijke spelers in toekomst glasvezel: Glaspoort blijft overbouwen

Voor KPN is glasvezel vanaf het begin de techniek geweest die het oude kopernetwerk voor DSL-diensten moest opvolgen. In het verlengde hiervan is het telecombedrijf begonnen met een strategie waarbij het overgrote deel van de adressen waar een koperaansluiting aanwezig was om te zetten naar een eigen glasvezelnetwerk inclusief bijbehorend aansluitpunt.

Overbouwen

Daarbij heeft KPN altijd vastgehouden aan de strategie om geen diensten als serviceprovider te leveren via glasvezelnetwerken van de twee andere semi-landelijke exploitanten Delta Fiber en Open Dutch Fiber. In gebieden waar deze twee exploitanten al een actief glasvezelnetwerk hebben, overbouwt KPN dit met eigen glasvezel. Dit doet KPN in een groeiend aantal gevallen samen met pensioenfonds ABP. Samen zijn KPN en ABP partners in de zelfstandige opererende joint venture Glaspoort. Ondanks dat overbouwen economisch minder rendabel is dan glasvezel aanleggen in gebieden waar het nog niet aanwezig is, houdt KPN vast aan de strategie waarbij glasvezel als natuurlijke vervanging van koper wordt gezien.

Concurrentie

Voor de consument is de strategie van KPN op korte termijn gezien een meevaller. Door de aanwezigheid van vaak twee maar soms ook drie of zelfs vier verschillende netwerken voor gigabit internet wordt het spel van klanten binnenhengelen door providers als Ziggo, KPN, Odido en Delta op het scherpst van de snede gespeeld. De consument die wil providerhoppen kan hierdoor de maandelijkse kosten voor tv en internet met soms wel tientallen euro per maand omlaag brengen. De slapende klant is de dupe. Trouw blijven aan de provider wordt in de huidige dynamische markt niet of nauwelijks beloond.

Rendabel

De vraag is echter wat de gevolgen voor de toekomst zijn. In het verleden werd altijd gesteld dat een bezetting van 40 procent van de aansluitingen nodig was om een netwerk rendabel te kunnen exploiteren. Door nieuwe technieken zoals glasvezel via XGS-PON en HFC coax via nieuwere varianten van DOCSIS is de benodigde bezetting voor rendabele exploitatie onder meer door verminderde kosten voor energie en apparatuur inmiddels gedaald. Sommige analisten denken dat een bezetting van net boven de 30 procent inmiddels voldoende is. Dit betekent dat niet twee maar drie netwerken rendabel naast elkaar geëxploiteerd kunnen worden. Zo kan een duopolie dus vermeden worden. Of dit ook in praktijk gaat gebeuren, is overigens de vraag. Belangrijk hierbij is het standpunt dat toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) wil maar vooral kan hanteren bij overnameverzoeken van netwerken.

Mogelijkheden

Want er liggen meerdere overnamevarianten op tafel. Duidelijk is dat Delta Fiber en Open Dutch Fiber in handen zijn van private equity. Deze investeerders willen op enig moment de investering het liefst met het hoogst haalbare rendement verkopen. KPN kan bijvoorbeeld via Glaspoort op overnamepad gaan. Dit heeft Glaspoort inmiddels al bescheiden gedaan door 200.000 aansluitingen van Delta Fiber over te nemen; een transactie die nog steeds door ACM goedgekeurd moet worden. Maar Glaspoort bouwt in de tussentijd in enkele dorpen gewoon Delta Fiber glasvezel over. De netwerken van Delta Fiber en Open Dutch Fiber worden wel nauwlettend in de gaten gehouden door Liberty Global, zo is inmiddels officieel door CEO Mike Fries gezegd. In de tussentijd gaat Ziggo vanaf 2026 op 600.000 waar het geen eigen netwerk heeft diensten leveren via de glasvezel van Delta Fiber. Saillant detail is dat Liberty Global voor de helft eigenaar is van VodafoneZiggo, waarvan Ziggo weer een bedrijfsonderdeel is.

Ziggo

Voor Ziggo is het balanceren op een dun koord. Uit een analyse van het Financieel Dagblad blijkt dat de schuldenlast van VodafoneZiggo een vernieuwing van het coaxnetwerk naar glasvezel in de weg staat. Hoewel de oudere Ziggo kabels ruim voldoende diensten kunnen leveren voor vrijwel alle consumenten loopt het aantal klanten iedere maand met gemiddeld meer dan 10.000 terug. Een overname van de glasvezelnetwerken van Delta Fiber en Open Dutch Fiber – samen goed voor zo’n 3 miljoen aansluitingen – kan Ziggo een beter toekomstvooruitzicht geven. Alleen is de vraag of de aandeelhouders van VodafoneZiggo Liberty Global en Vodafone Group deze investering gezamenlijk aantrekkelijk vinden. Liberty Global spreekt inmiddels openlijk over het afsplitsen of verkopen van de activiteiten in Nederland, België en Verenigd Koninkrijk, en dus ook VodafoneZiggo. Het is niet ondenkbaar dat Liberty Global na een dergelijke stap en verkoop van het belang in VodafoneZiggo als glasvezelexploitant terugkeert na overname of het nemen van een belang in Delta Fiber en/of Open Dutch Fiber.