Ziggo en KPN betalen hoofdprijs voor verplichte doorgifte NPO: ondanks bezuiniging begroting boven miljard euro
De overheid trekt de financiële teugels bij de publieke omroep flink aan. Tenminste dat was in de afgelopen maanden met enige regelmaat vanaf het Mediapark in Hilversum te horen. Maar is dit in de praktijk wel het geval? Vorige week werd duidelijk dat meerdere activiteiten van NPO in 2026 gaan stoppen. Het einde van satellietzender BVN nadert na bijna 30 jaar. Ook valt het doek voor digitaal themakanaal NPO 2 Extra en de radiozenders NPO Radio 2 Soul & Jazz en NPO 3FM Campus. Uit de programmering verdwijnen daarnaast meerdere programma’s, waaronder De Rijdende Rechter.
Meer budget
Op het eerste gezicht lijkt het inderdaad dat de financiële duimschroeven worden aangedraaid. Dit is natuurlijk het geval als de genoemde activiteiten in de toekomst worden geschrapt. Maar het is toch vreemd dat ondanks de aankondigde versobering van de diensten en de bezuiniging het budget van de NPO in volgend jaar van iets meer dan 980 miljoen euro in 2025 tot boven een miljard euro in 2026 stijgt. De stijging heeft te maken met correcties in subsidies, onder meer door inflatie. Hierdoor kunnen onder meer de hogere loonkosten van het personeel van NPO en de afzonderlijke publieke omroepen worden betaald, plus de duurdere productie van tv- en radioprogramma’s. De vraag is of de NPO de juiste keuzes heeft gemaakt met het schrappen van een deel van de zenders en programma’s in plaats van te snijden in de interne huishouding.
Must carry
De subsidie die NPO ontvangt, wordt uit de belastingpot betaald. Daarnaast betalen veel Nederlanders ongemerkt nogmaals mee aan de NPO. Uit de begroting blijkt dat de inkomsten vanuit providers doorgroeit. Aanbieders als Ziggo, KPN, Odido en Delta moeten de NPO betalen voor doorgifte van zenders. Het betalen van een distributievergoeding is normaal in Nederland. Wat bij de NPO opvalt is dat providers verplicht zijn de landelijke tv- en radiozenders als zogenaamd must carry aan alle klanten in het goedkoopste tv-abonnement door te geven. Dit is verankerd in de mediawet. Ondanks die verplichting moeten providers de NPO betalen voor de doorgifte. Deze afdracht is in de afgelopen jaren fors gestegen. De kosten berekenen providers door aan hun abonnees.
Meer kanalen
Wel is het zo dat het zenderaanbod dat providers geleverd krijgen voor de betaalde doorgiftevergoeding uitgebreider is dan het aantal tv- en radiozenders dat verplicht als must carry aangeboden moeten worden. De tv-zenders NPO 1 Extra en NPO Politiek & Nieuws en ook radiozenders als NPO Sterren NL vallen hier buiten.
