Sony Bravia Theatre U: maak tv weer verstaanbaar

Vaak is het bij tv-programma's, series en films verdraaid lastig om te verstaan wat er wordt gezegd. Kijkers klagen er steen en been over, maar tv-zenders, omroepen en programmamakers lijken daar doof voor. De wanhopige consument is daarom aangewezen op technische kunstgrepen, zoals ondertiteling of audiosystemen die de spraak beter verstaanbaar maken. Die komen helaas weer met hun eigen nadelen. Sony ontwikkelde de Bravia Theatre U, een nekspeaker voor een groep kijkers een prima oplossing kan zijn.

Het probleem

Dat de spraak in televisiecontent slechter te verstaan is dan vroeger is niet de wijten aan het feit dat uw oren ouder zijn geworden. Inderdaad: de kwaliteit van ons gehoor gaat met de leeftijd achteruit, maar veel jonge kijkers ervaren hetzelfde probleem. Daarom kiezen niet alleen mensen met gehoorproblemen er steeds vaker voor tijdens het tv-kijken de ondertiteling aan te zetten. Het is ook niet een specifiek Nederlands probleem; in bijvoorbeeld Amerika gebruikt de helft van alle kijkers tegenwoordig ondertiteling tijdens het kijken.

De oorzaak

Maar waarom is het tegenwoordig dan zoveel moeilijker geworden om te verstaan wat er op tv gezegd werd? Deels komt het doordat presentatoren en acteurs op tv anders spreken dan vroeger. De tijd van duidelijke articulatie en 'algemeen beschaafd Nederlands' is voorbij: er wordt meer gemompeld en er komen meer accenten en dialecten voorbij. Het probleem heeft echter ook een grote technische component. Het geluid bij programma's wordt tegenwoordig niet meer gemixt voor mono of stereo, maar voor een surroundgeluid met vijf of meer kanalen. Dat klinkt mooi op de luidsprekers van een surroundsysteem of in de bioscoop, maar als het via de tv moet klinken wordt het een soep van geluid waarin de spraak verdrinkt. Wat ook niet helpt is dat onze moderne tv's zo plat zijn dat er geen plek meer is voor speakers die een behoorlijk geluid produceren.

De oplossing?

De mooiste oplossing zou zijn als programmamakers in hun oren zouden knopen dat half Nederland niet meer verstaat wat er in hun uitzendingen gezegd wordt. Ze zouden bijvoorbeeld de achtergrondmuziek achterwege kunnen laten op het moment dat er spraak te horen is. Totdat dit besef is ingedaald bij de contentmakers kan de consument gelukkig ook het een en ander doen om het geluid en de verstaanbaarheid te verbeteren. Een surroundsysteem met een centerspeaker voor de spraak is ideaal, maar ook een eenvoudige soundbar doet vaak al wonderen. Wat ook helpt is een hoofdtelefoon. Die heeft echter weer zijn eigen minpunten. Wie tv luistert met een hoofdtelefoon is niet meer goed aanspreekbaar voor andere mensen in de kamer. Ook zijn een hoofdtelefoon of oordopjes na een paar uur dragen niet meer echt comfortabel.

Bravia Theatre U

Sony noemt zijn Bravia Theatre U geen hoofdtelefoon, maar een persoonlijke speaker. Het is een band die we om de nek kunnen leggen, met aan weerszijden een luidspreker. Deze zijn op de oren gericht. De U-vormige band (vandaar de naam?) is enigszins buigbaar om de breedte aan te passen en rust comfortabel op nek en sleutelbeenderen. Met een goed verdeeld gewicht van 268 gram is hij nauwelijks te voelen. De Bravia Theatre U heeft een ingebouwde oplaadbare batterij die bij 'normaal gebruik' goed is voor twaalf uur speelduur. Opladen gaat via een USB-C poort, die verborgen zich achter een waterdicht dopje. Een USB-snoertje wordt meegeleverd, maar een oplader niet. Elke telefoonlader is hiervoor echter geschikt. De nekspeaker is spatwaterbestendig, gemaakt van kunststof met een zacht oppervlak. Een laag textiel beschermt de speakers.

Aansluiten

De Sony Bravia Theatre U werkt met een bluetoothverbinding. Voor deze test verbinden we hem met een tv, maar hij werkt net zo goed samen met een laptop, smartphone, tablet of spelcomputer. Bluetooth versie 5.2 wordt ondersteund. Bij de ingebruikname houden we de powerknop lang ingedrukt en wachten we op het juiste geluidssignaal dat betekent dat de netspeaker verbonden kan worden. In de tv kiezen we in het geluidsmenu voor verbinden via bluetooth, en zoeken naar beschikbare apparaten. In het lijstje is de Bravia Theatre U keurig verschenen, en na selectie maakt hij direct contact. Prettig is dat deze handeling maar één keer nodig is. De volgende keer als we de Bravia Theatre U inschakelen, vraagt de tv automatisch of we hem willen gebruiken. Dit handige trucje heeft onze gebruikelijke Sennheiser bluetooth-hoofdtelefoon helaas nooit geleerd. Het is ook mogelijk om de nekspeaker te verbinden met twee bluetooth-apparaten tegelijk, zoals de tv en een smartphone.

Bediening

De bedieningsknoppen van de Bravia Theatre U zitten handig aan de binnenkant van de uiteinden van de speakers. Aan de linkerkant zitten knoppen om het geluidsvolume te verhogen en verlagen. Deze knoppen hebben in reliëf de aanduiding '+' en '-', zodat ze makkelijk op de tast te vinden zijn. Bij de rechterspeaker vinden we de powerknop en een knop voor de microfoon. De ingebouwde microfoon komt van pas als we de Bravia Theatre U willen gebruiken als headset voor een telefoongesprek. De microfoonknop kunnen we ook gebruiken om een tweede Bravia Theatre U aan te sluiten. Hierdoor wordt het voor twee mensen mogelijk om tegelijk naar de tv te luisteren met ieder een individuele nekspeaker. Via de gratis Sound Connect-app van Sony (voor Android en iOS) krijgen we er nog wat extra instellingen bij. De belangrijkste hiervan is de mogelijkheid om een equalizer-instelling te kiezen, of zelf zo'n instelling te maken. De software-updates van de Bravia Theatre U lopen ook via de Sound Connect-app. Deze verwijst ook naar de uitgebreide online handleiding. We denken wel dat oudere gebruikers liever hadden gezien dat Sony wat meer informatie op papier in de verpakking had gestopt.

In gebruik

De Bravia Theatre U is een zeer open systeem, waardoor het geluid ook altijd enigszins hoorbaar voor andere mensen in de kamer. Een voordeel is echter dat de gebruiker zich niet isoleert, gewoon aanspreekbaar blijft en bijvoorbeeld de deurbel kan horen. De geluidsweergave is verrassend goed: natuurlijk, gedetailleerd en ondanks dat er maar twee speakers gebruikt worden behoorlijk ruimtelijk. Dit maakt het heel gemakkelijk om te vergeten dat we via een nekband luisteren, en niet via een speakersysteem. De weergave van Dolby Atmos wordt ondersteund voor een virtueel geluidslandschap. Dat kan ons niet altijd kan overtuigen, maar heeft wel een meerwaarde boven gewone stereo. Het geluidsvolume is meer dan voldoende, maar de basweergave is erg dun. Ook met de equalizerinstellingen in de app is daar weinig aan te veranderen.

Beter met Bravia

Met Dolby Atmos zijn de mogelijkheden op het gebied van ruimtelijk tv-geluid nog niet uitgeput. Om met de Bravia Theatre U echt het onderste uit de kan te halen is echter een Sony Bravia-televisie nodig die 360 Spatial Sound ondersteunt. Deze technologie gebuikt de 360 Spatial Sound Personalizer om de ruimtelijkheid van het geluid af te stemmen op de oren van de luisteraar. Elke gebruiker kan hiervoor een eigen, persoonlijk geoptimaliseerd profiel aanmaken. Heeft u geen compatible Sony-tv? Geen probleem: dan mist u de mogelijkheden van 360 Spatial Sound, maar werken alle andere functies van de Bravia Theatre U gewoon naar behoren.

Conclusie

Het draagcomfort van de Bravia Theatre U is hoog. Tijdens de test kunnen we ermee zitten, hangen, liggen en rondlopen zonder dat het afdoet aan de geluidskwaliteit. Ook na uren luisteren gaat de nekspeaker niet irriteren. Sony mikt met dit product op verschillende gebruikersgroepen - zoals gamers en professionals die vaak in calls zitten - en we denken dat de Bravia Theatre U ook een grote verbetering kan opleveren voor de groep tv-kijkers die moeite heeft om spraak te verstaan. Controleer voor aanschaf wel of uw tv geschikt is voor audioweergave via bluetooth. Er zijn ook goedkopere bluetooth-nekspeakers op de markt - al vanaf 25 euro! - maar de luisterervaring met die modellen is niet vergelijkbaar met die van de Bravia Theatre U. De adviesprijs van Sony is zeer pittig, maar wie zoekt kan al snel 75 euro besparen.

De geteste apparatuur is beschikbaar gesteld door Sony Benelux