Xoro SF-100 en SF-200: handige LNB's voor op reis
Op veel mobile homes zoals caravan of camper is een gemotoriseerd schotelantennesysteem aanwezig. Maar wie die luxe niet onder handbereik heeft moet op iedere nieuwe kampeerlocatie de schotelantenne handmatig opstellen voordat er naar tv-zenders kan worden gekeken. Het uitrichten van de schotel is daarbij een noodzakelijk kwaad. De schotelantenne moet namelijk uiterst nauwkeurig op de satelliet worden gericht voor een goede ontvangst van de tv- en radiozenders.
Hulpmiddelen
Door de jaren heen hebben fabrikanten diverse hulpmiddelen bedacht om de schotelbezitter hiermee te helpen. De satellietkijker van het eerste uur kent wellicht nog de veel gebruikte satfinder, waarbij de schotelantenne met behulp van een piepsignaal en/of analoge ontvangstmeter correct op de satelliet afgesteld kon worden. Een recentere oplossing is de digitale satfinder met beeldscherm, die uitgebreide informatie geeft over de ontvangstkwaliteit en soms zelfs het beeld van een ontvangen tv-zender. Dit zijn echter allemaal losse hulpmiddelen die meegenomen moeten worden en ook vergeten kunnen worden. De nieuwste trend voor deze doelgroep is op dit moment een nieuw soort LNB, waarin een kompas en een satmeter standaard aanwezig zijn. Een ingebouwd hulpmiddel dat niet kan worden vergeten, want zonder de LNB is er helemaal geen satellietontvangst mogelijk.
Modellen
Fabrikant Xoro levert zulke LNB's met interne uitrichthulp. Het gaat om twee modellen met de typenummers SF-100 en SF-200. Het verschil tussen deze LNB's is het aantal satellietontvangers dat gelijktijdig van signaal kan worden voorzien. De SF-100 is een single LNB waar we één satellietontvanger op kunnen aansluiten. De SF-200 is een twin LNB en dus geschikt voor twee satellietontvangers. Deze ontvangers kunnen dan gelijktijdig en onafhankelijk van elkaar over het hele ondersteunde frequentiespectrum beschikken. In onze testperiode hebben we het model SF-200 gebruikt.
Extra toevoeging
De SF-200 is dus eigenlijk een normale low-noise block downconverter, ofwel LNB. Een LNB zet een hoge frequentieband om naar een lagere frequentieband. Hierdoor kunnen satellietsignalen worden ontvangen op betaalbare ontvangstapparatuur, zoals satellietontvangers voor consumenten. De extra toevoegingen die de SF-200 heeft, zijn te vinden aan de bovenzijde van de LNB. Hier bevindt zich een klein analoog kompas en een satfinder. Met deze satfinder wordt de kwaliteit van het ontvangen signaal weergegeven door vijf led-stipjes. Hoe meer led-stipjes er branden, des te beter het ontvangen signaal. Wie dus het optimale ontvangstsignaal wil bereiken, probeert de schotel zo uit te richten dat er zoveel mogelijk en liefst alle vijf led-stipjes branden.
Specificaties
We moeten een beetje grinniken om de functies die Xoro aan deze LNB toedicht. De LNB is volgens de fabrikant geschikt voor HD, Full HD, UHD, 4K en zelfs 3D. Daar kunnen we er zelf nog wel eentje aan toevoegen - namelijk SD - maar eigenlijk is het gewoon marketingkolder. Een LNB ontvangt gewoon alle signalen binnen het frequentiespectrum waarvoor hij geschikt is. De achterliggende ontvangstapparatuur bepaalt vervolgens of en hoe het signaal zichtbaar wordt. Xoro geeft aan dat de SF-200 een ruisgetal van 0,3 dB heeft. De diameter van de feed (aanvoer) is 40mm. De fabrikant stelt dat de signaalversterking (gain) tussen de 55 en 65 dB ligt. De LOF voor de lage band is 9,75 GHz en voor de hoge band 10,6 GHz. Dit betekent dat frequenties ontvangen tussen 10,7 en 12,75 GHz worden teruggebracht naar 950 tot 2150 MHz, zodat deze door de satellietontvanger ontvangen kunnen worden. Die daar dan vervolgens een beeld en/of geluidssignaal van maakt.
Installeren
In de praktijk is de SF-200 makkelijk te installeren in de LNB houder van de door ons gebruikte Triax schotelantenne. We hebben bewust voor de 64 centimeter uitvoering van dit merk gekozen, omdat deze in de praktijk ook veel wordt gebruikt door vakantiegangers die handmatig op locatie tijdens vakanties een schotelantenne willen plaatsen. Wie een beetje met een kompas kan omgaan, vindt via het op de LNB aanwezige kompas al snel de juiste richting van de schotel voor de gewenste satelliet. Dit deel van de meerwaarde van de SF-200 werkt dus goed, en ook de digitale signaalmeter functioneert naar behoren. Een extra voeding voor deze signaalmeter is niet nodig. De benodigde voedingsspanning komt gewoon via de antennekabel van de satellietontvanger. Het uitrichten van de schotel op een gewenste satellietpositie verloopt dus goed. Zo lijkt het althans. Als we namelijk met wat professionelere signaalontvangstapparatuur het ontvangen signaal nameten, blijkt dat met de volledige vijf led-stipjes niet het optimale ontvangstsignaal wordt binnengehaald. Dit blijkt - in ieder geval bij onze testopstelling - bij vier van de vijf leds het geval te zijn. Dat deze SF-200 een handige LNB voor recreatiegebruik is, kan echter niet worden betwist.
Gevoeligheid
Het makkelijker uitrichten van een schotelantenne is dus een groot pluspunt. Maar hoe zit het met de gevoeligheid van de Xoro SF-200? Het ruisgetal speelt hierbij een belangrijke rol, maar zegt ook weer niet alles. Er zijn LNB's met een ruisgetal van 0,6 dB die een betere ontvangst hebben dan sommige LNB's met een ruisgetal van 0,1 dB van een andere fabrikant. Het is maar hoe je dat ruisgetal meet. In een testopstelling met de meest optimale omstandigheden is het mogelijk om een ruisgetal van 0,1 dB te meten, en sommige fabrikanten vermelden deze waarde dan ook in hun specificaties. Andere fabrikanten vermelden een hoger ruisgetal dat wordt gemeten in een situatie die meer overeenkomt met die van de gebruiker thuis. De vraag is dus hoe het ruisgetal van 0,3 dB dat Xoro opgeeft tot stand is gekomen. Voor satellieten met een krachtig signaal, zoals op de Astra1, Astra2, Astra3 en Hot Bird satellietposities, is de ontvangst in Nederland meer dan voldoende voor elke LNB. Een betere indruk krijgen we als we de Xoro LNB op de Eutelsat satelliet op 10 graden oost richten. Enkele van de feeds op deze positie zijn op met een 64 cm schotelantenne namelijk alleen te ontvangen met een LNB van goede kwaliteit. En hieruit blijkt dat deze Xoro LNB een voldoende scoort. De geprezen LNB's van fabrikant Inverto, zoals de Black Premium, hebben een betere ontvangst (hogere signaalwaarde) en zijn daarnaast ook goedkoper. Maar op deze Inverto LNB's zijn natuurlijk niet de extra hulpmiddelen aanwezig die de SF-200 van Xoro zo bijzonder maken.
Conclusie
De Xoro SF-100 en SF-200 zouden we niet zo snel in een vaste schotelopstelling plaatsen. Daarvoor zijn deze modellen LNB niet alleen te prijzig, maar er zijn goedkopere alternatieven die ook een betere ontvangst garanderen. Voor de recreant die bij elke locatie handmatig de schotelantenne moet uitrichten, heeft deze LNB wel een toegevoegde waarde. Voor deze doelgroep kunnen we hem van harte aanbevelen.
