Waar blijft uitbreiding 4K Ultra HD bij Ziggo en KPN?
Het is nu al meer dan vier jaar geleden dat 4K Ultra HD zijn intrede in de tv-industrie maakte. Maar echt van de grond komt de nieuwe beeldtechniek in Nederland nog niet. Het aanbod blijft karig en de vraag is of hier in 2020 verandering in komt. De consument lijkt desalniettemin meer dan ooit klaar voor een grote marktintroductie van 4K Ultra HD. De prijs van de noodzakelijke 4K-televisie is (veel) goedkoper geworden. Voor een bedrag van rond de 600 euro kan inmiddels een 4K-televisie met een beelddiagonaal van 55 inch gekocht worden. Deze televisies ondersteunen dan ook nog een noodzakelijke nieuwe technieken als HDR en HLG. Door de prijsverlaging zijn in meer Nederlandse huiskamers 4K-televisies aanwezig.
Extra betalen voor 4K
Omdat de 4K-televisies vrijwel allemaal Smart TV functies hebben, kan via internet toegang tot echt 4K Ultra HD-content verkregen worden. Hiervoor moet overigens wel extra betaald worden. Het UHD-content is namelijk vooral afkomstig van streamingdiensten als Netflix, Disney+. Apple TV+ en Amazon Prime Video. Om naar content van deze online diensten te kijken, moet een abonnement gekocht worden. In het geval van Netflix dient overigens ook nog eens het duurste abonnement gekocht te worden. Alleen bij dit abonnement krijgt men toegang tot het UHD-content. Bij andere streamingdiensten kan met het normale abonnement naar films, series en documentaires in Ultra HD gekeken worden.
Streamingdiensten
Vooral de nieuwe streamingdienst Disney+ timmert goed aan de weg met 4K Ultra HD. Inmiddels is rond een kwart van de beschikbare films en series in deze betere beeldkwaliteit te bekijken. Netflix is al enige jaren een belangrijke bron voor liefhebbers van 4K Ultra HD. De eigen films en series van deze streamingdienst worden standaard in deze beeldnorm aangeboden. Dit geldt overigens ook voor Apple TV+. Maar het aanbod van deze streamingdienst is op dit moment nog uiterst mager. Amazon Prime Video legt de nadruk bij nieuwe eigen titels ook meer op de 4K-beeldnorm. De conclusie is dan ook dat abonnees van deze streamingdiensten dit jaar meer films en series in een betere beeldkwaliteit kunnen bekijken.
Beeldkwaliteit
De echte beeldpurist stelt overigens steevast dat bij bovenstaande streamingdiensten 4K Ultra HD niet goed tot zijn recht komt. Daarbij wordt de vergelijking met het kijken via een Blu-ray gemaakt. Best oneerlijk. Want natuurlijk is de beeldkwaliteit en beeldbeleving via Blu-ray beter. De bandbreedte waarmee beelden worden aangeboden is soms zelfs vijf keer groter dan bij een streamingdienst. Waar met een Blu-ray meerdere malen in een film de grens van 100Mbit/s wordt aangetikt, is de gemiddelde bandbreedte bij streamingdiensten rond de 20 tot 25 Mbit/s. Daarbij worden dan ook nog eens compressietechnieken als HDR gebruikt. Onder de streep betekent dit dat inderdaad de beste Ultra HD beleving met Blu-ray de huiskamer wordt ingebracht. Maar daar hangt wel een extra prijskaartje aan. Niet alleen moet soms tientallen euro’s per film of serie voor de benodigde Blu-ray disc betaald worden. Ook moet natuurlijk een 4K Blu-ray speler van enkele honderden euro’s gekocht worden.
Lineair 4K
De echte doorbraak van Ultra HD in Nederland is pas een feit als meer lineaire tv-zenders in deze beeldnorm beschikbaar zijn. Op dit moment zijn voor de Nederlandse markt slechts enkele lineaire 4K-zenders beschikbaar. Dit zijn onder meer Love Nature 4K, Insight 4K en TravelXP 4K. Deze zenders zijn niet bij alle distributeurs beschikbaar. Zo bieden Ziggo, KPN, Canal Digitaal en Stichting Kabel Veendam (SKV) wel 4K Ultra HD aan, maar de snelst groeiende distributeur T-Mobile nog niet.
Duurder abonnement
Kijken we naar de twee grootste distributeurs dan zien we dat vooral KPN meer de nadruk op een toekomst met 4K legt. Nieuwe klanten krijgen direct een bruikleen tv-decoder die voor deze beeldnorm geschikt is. Bij omruil bij een defect van de tv-decoder voor bestaande klanten wordt in veel gevallen ook direct een 4K-decoder geleverd. Bij KPN moet voor het bekijken van 4K wel een extra abonnement van €2,50 per maand gekocht worden. Ziggo levert op dit moment de bruikleendecoder Mediabox Next die voor 4K geschikt is alleen aan klanten die het duurste tv-abonnement in combinatie met internet kopen. Ziggo kan eventueel wel 4K Ultra HD aan alle klanten via DVB-C leveren zodat direct met de interne tuner in de 4K-televisie gekeken kan worden. De kans dat dit gaat gebeuren, is overigens klein.
Formule 1
Zowel KPN als Ziggo willen niet concreets over uitbreiding van het 4K-zenderaanbod zeggen. Wel kan met enige zekerheid gesteld worden dat in ieder geval Ziggo in het verdere verloop van 2020 Formule 1 en mogelijk ook buitenlands voetbal in 4K via Ziggo Sport aan klanten gaat leveren. Verder zullen zowel KPN als Ziggo meer films en series - die via eigen video on demand-platformen als onderdeel van aanvullende tv-pakketten worden geleverd - in 4K via de eigen bruikleendecoders beschikbaar stellen.
Sportzomer in 4K?
De komende sportzomer met onder meer het EK voetbal en de Olympische Spelen kan tot de definitieve doorbraak van 4K Ultra HD in Nederland leiden. Het is niet ondenkbaar dat NPO één van de zenders naar 4K gaat opwaarderen om sportevenementen in de betere beeldnorm uit te gaan zenden. De kans dat Eurosport begint met het structureel aanbieden van een 4K-kanaal in Nederland is eveneens aanwezig. Eurosport heeft alle rechten van de Olympische Spelen in bezit. Ook heeft het de uitzendrechten van andere sportevenementen – zoals tennis en MotoGP – waarvan het aanvoersignaal eveneens in 4K beschikbaar is.
Kansen 4K
Met andere woorden: als 4K in 2020 in Nederland niet méér voet aan de grond krijgt, dan is dit niet alleen een gemiste kans voor zenders en distributeurs. Afgevraagd kan dan worden wat er nog meer nodig is om van 4K een succes te maken. En of het dan überhaupt wel een succes voor gebruik in de huiskamer wordt.
Klik hier voor ondersteuning bij de juiste carrière
