Wat is geoblocking?

Op vakantie in het buitenland kijken we graag naar dezelfde televisiezenders en streamingdiensten als thuis. In de praktijk blijkt dat niet altijd mogelijk te zijn. Aanbieders gebruiken een techniek die beperkingen oplegt aan wat er van buiten de landsgrenzen mag worden gekeken: geoblocking.

Gluren over de grens

Dat we niet in ieder land gebruik kunnen maken van internetstreams of streamingdiensten die in eigen land wel beschikbaar zijn, komt door de uitzendrechten. De uitzendrechten van met name films, series en sportwedstrijden worden per land verkocht. Om te voorkomen dat een betaalzender of streamingdienst die de rechten van een titel heeft aangeschaft kijkers trekt uit andere landen waarvoor hij geen vertoningsrechten heeft betaald, moet het ‘over de grens kijken’ geblokkeerd worden.

EU zonder grenzen

Dit is overigens niet altijd het geval. De Europese wetgeving bepaalt namelijk al enige jaren dat abonnees van een streamingdienst waarvoor een betaald abonnement noodzakelijk is - inclusief online tv-diensten van tv-providers als Ziggo en KPN - deze dienst in alle landen van de Europese Unie (EU) mogen gebruiken. In landen die geen onderdeel van EU zijn mogen deze streamingdiensten wel geblokkeerd worden. Dus een Nederlandse abonnee van een streamingdienst kan deze dienst bijvoorbeeld wel gebruiken in Oostenrijk, maar in buurland Zwitserland niet. Oostenrijk is immers lid van de EU en Zwitserland niet. Voorheen kon in het Verenigd Koninkrijk wel gekeken worden naar een streamingdienst waarvoor in Nederland een abonnement was afgesloten. Nu het Verenigd Koninkrijk uit de EU is gestapt, is dit niet meer mogelijk. Een andere uitzondering is het kijken van live Nederlandse tv via de gratis dienst NPO Start. In veel gevallen wordt het kijken buiten Nederland tijdens internationale sportevenementen zoals voetbalwedstrijden geblokkeerd. Dit komt doordat NPO Start een gratis dienst is, die dus buiten de EU-regels valt: er is immers geen sprake van betaalde toegang.

Geoblocking en gps

Met geoblocking wordt een stream geblokkeerd in landen waar de content volgens de uitzendrechten niet zichtbaar mag zijn. Op basis van het IP-adres dat bij de internetverbinding wordt gebruikt, is vast te stellen in welk land de kijker zich bevindt. De kijker kan dit omzeilen door gebruik van een VPN-server. Om zich hierdoor niet te laten foppen gebruiken streamingdiensten en eigenaren van internetstreams steeds vaker ook de gps-techniek. Ook gps maakt zichtbaar in welk land de gebruiker zich bevindt en is lastiger te manipuleren dat het IP-adres. De gps-techniek werkt echter in de meeste gevallen alleen bij mobiele apparaten, zoals tablet en smartphone.